CHÚT TÌNH VỚI HỘI AN
Không tráng lệ hay kỳ vĩ như Hạ Long, chẳng có mây mù lãng đãng quanh chân núi như Sa Pa, không trầm tư như Huế, và cũng chẳng mang cái hối hả của nhịp sống Sài Gòn, Hội An, một đô thị nhỏ của xứ Quảng miền Trung, nơi hội tụ của nhiều nền văn hoá khác nhau, đang níu chân những lữ khách đường xa bằng những nét rất riêng, và rất cổ xưa của chính mình.
Cái cổ xưa ấy nay ta chỉ có thể tìm thấy ngay ở Hội An, một địa danh mà quá khứ hào hùng ngày xưa đang quyện vào cái thực tại nhiều biến động ngày hôm nay, nơi mà những con người dân quê chân chất, hiền lành đang sống một cuộc đời cho chính mình, mà không hề quan tâm tới việc họ đang là chủ nhân của một “bảo tàng mở”. Bảo tàng ấy là nơi có những con đường trải đá xanh, có cái cong cong uốn khúc, có cái thẳng như kẻ chỉ, khi thì xào xạt dấu chân người, và ồn ào bởi tiếng động cơ, khi thì thin thít nằm im như lắng nghe từng nhịp thở khoan thai của đất dưới chân mình.
Bảo tàng ấy còn có những con hẻm hun hút sâu, với lối đi nhỏ vừa vặn cho hai người, và vọng ra từ những ô cửa có rèm màu xanh lá cây là những tiếng ê a của trẻ học bài. Một thế giới yên bình, một không gian tĩnh lặng giữa lòng Hội An, như tiếng gầm của đại bác xưa kia chưa hề từng ngang qua đây. Nơi đó cũng có những ngôi chùa người Việt được trồng cây mai và bông vạn thọ bên hiên, có những hội quán người Hoa có sân rộng phía trước, trên nóc được chạm trổ rồng bay phượng múa, quanh năm được khói hương nghi ngút. Ôn cố tri tân cũng là cách giúp người trẻ hiện nay nhớ về nguồn cội, dù cội nguồn ấy có khi ở tận tít bên kia đại dương, hay vài giờ vượt núi. Và nơi ấy còn có một ngôi chợ bên bến sông, ồn ào từ lúc sáng sớm khi thuyền chở đầy cá vừa cặp bến, hay vẫn tấp nập khi hoàng hôn rũ bóng bên kia cầu, lao xao tiếng nói tiếng cười, của chị của em, dù là kẻ quê hay kẻ chợ.
Tôi thích đến Hội An, khẽ gót giày trên những phiến đá mòn cũ, chui vào những con hẻm nhỏ rêu phong, bước lên những bậc thang mòn vẹt, soi mình xuống đáy giếng thâm u mờ mờ nhân ảnh, rồi đi ăn khuya. Những món ăn ở Hội An rất riêng biệt, ít pha tạp, nhiều người nghĩ như vậy. Nơi đây có những món rất ngon như cao lầu, mì Quảng, bánh tráng đập, còn món bún bò nấu theo kiểu Huế ở Hội An cũng rất khác. Ra ra về, dạo qua những con đường vắng lặng, chỉ nghe tiếng vọng của chân mình, bâng khuâng nghĩ về một tương lai vô định.
Hội An trong tôi luôn nhỏ và đẹp, nhỏ như một bàn tay và đẹp một cách lạ thường. Đứng trước vẻ đẹp ấy, trăm lần như một, tôi đều mang một tâm trạng giống nhau, như gặp lại người tình thời vụng dại. Làm sao mà ta quên được nét đẹp rất riêng ấy- những sắc màu riêng biệt, dù ta tình cờ một lần ghé ngang qua hay trú lại vài đêm. Là vị đắng còn vương trên bờ môi lúc tinh mơ trong ly cà phê Hội An nhỏ xíu ven đường. Là vị cay xé lưỡi từ ớt trộn với đu đủ xanh trong dĩa cơm gà của quán chị Nga khi mặt trời đứng bóng. Là vị ngọt của chén chè đậu đen nước dừa đường cát ngay góc đường Trần Hưng Đạo khi ánh chiều tà xuyên qua những khóm lá hàng cậy, ngược xuôi đây đó những tà áo trắng sau buổi tan trường.
Trong thế giới lung linh của những ân tình sâu lắng, mỗi đêm trăng tròn ở Hội An là lúc mà người ta trao nhau những nụ cười đôn hậu, quyện cùng ánh mắt chứa chan niềm yêu thương đầy đặn. Đêm ở Hội An là đêm của thứ ánh sáng dịu dàng toát ra từ những chiếc lồng đèn được treo trước hiên nhà, với muôn sắc màu rực rỡ, như ta đang lạc vào một thế giới bồng lai tiên cảnh. Đây là chiếc đèn có hình tròn, tạo cho ta cảm giác sum vầy, ấm cúng bên người thân. Kia là chiếc đèn có hình ống dài theo trường phái Nhật Bản, nâng những giấc mơ của ta bay cao, bay xa. Đó là chiếc đèn trụ vuông mang phong cách Trung Hoa gíup ta hiểu thêm về những giá trị của sự yêu thương.
Hội An trong tôi còn đó những ngôi nhà gỗ bên bến sông, trước nhà thường có những bậc gỗ mòn láng, bên trong là những cây cột đen bóng, trông chúng thật ấm áp và thân thương. Khói nhang một nén, lắng lòng mình lại, tự nhiên ta thấy đời nhẹ tênh. Duy chỉ có ánh nắng chiều hắt qua giếng trời như cứu cánh của giấc ngủ hoài chưa tỉnh dậy. Nhiều thế hệ đã trú ngụ nơi đây, thần cũng trở nên linh hơn, gió mưa năm nào cũng đến, nhưng cột nơi đây vẫn trường tồn, bền bĩ và thuỷ chung như nước dưới sông kia, ra biển cũng là cách để quay về nguồn cội.
Tôi vẫn nhớ những lúc đạp xe thăm biển. Biển Hội An không xa phố cổ là mấy, chỉ chừng nửa giờ đạp xe là cùng. Ra vùng ngoại ô, hít thở khí trời thoáng đạt, tâm hồn ta bỗng dưng sảng khoái đến lạ kỳ. Như nghe từng tiếng gió thổi bên tai là từng nốt nhạc vui reo vang trong lòng. Nhiều người cũng thích ghé thăm làng rau Trà Quế, nghe bác nông dân kể chuyện cuộc đời, sau đó băng đồng ngang qua mộ Nhật, có cái đã hơn bốn trăm năm, thả những ước mơ thời thơ ấu rong chơi qua những thửa ruộng sau mùa gặt, nào vịt nào trâu, rồi mới về với biển. Biển Cửa Đại nước xanh, cát trắng, quanh năm là bạn với dân chài, lắm cá nhiều tôm, trừ những ngày mưa bão.
Hết nắng rồi mưa, hết dông rồi bão. Đó là quy luật của vạn vật đất trời, nơi nào chẳng thế. Từ bao đời, những người Hội An mà tôi biết như cô Bông cho thuê xe trước khách sạn Hội An, như cô Ly bán cao lầu trong phố, như anh Hiệp làm bánh mì cạnh bến xe, như anh Hà làm lồng đèn bên kia sông… vẫn kiên cường vượt qua dông bão, vượt qua gió mưa, vượt qua chính mình vì họ biết rằng ngày mai trời lại sáng, ngày mai đời sẽ đẹp hơn. Xưa như vậy thì nay vẫn vậy, muôn đời và mãi mãi, như lời tự tình của đất với người Hội An.
